Gençlik çalışması, daha özelde; gençlerin gönüllü katılımları (istekli olmaları) yoluyla kişisel ve sosyal gelişimlerine yardımcı olmak ve geliştirmek amacıyla tasarlanmış, örgün, akademik veya mesleki eğitim ve öğretimlerini tamamlayan ve öncelikle gönüllü gençlik kuruluşları (gençlik dernekleri vb.) tarafından sağlanan planlı faaliyetler bütünü olarak tanımlanır. Gençlik çalışması, her şeyden önce gençlerin aktif ve gönüllü katılımına ve bağlılığına dayanan eğitimsel ve gelişimsel bir süreçtir. Genellikle yaygın öğrenme/sargın öğrenme metotları kullanılır. Gençlik çalışması tüm gençler içindir.
Birleşik Krallık’ta gençlik çalışması, gençlerin gayri resmi eğitim faaliyetlerine katılabilecekleri bir ortam yaratma süreci olarak tanımlanır. Farklı gençlik çalışması türleri arasında merkez bazlı çalışma, bağımsız çalışma, okul bazlı çalışma ve din temelli çalışma yer alır.
Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada’da gençlik çalışması, doğası ve tasarımı gereği eğlence, eğitim veya sosyal olanlar da dahil olmak üzere gençleri koordineli programlara dahil etmeyi amaçlayan herhangi bir faaliyettir.
Gençlik çalışmasının ilkeleri
• Gönüllü katılım (istekli olma)
• Ortaklık/iş birliği
• Tüm gençlere saygı
• Eşitlik ve kapsayıcılık
• Gençlerin güçlendirilmesi
• Gençlerin karar alma sürecine aktif katılımı