AB ve Ulusal Düzeyde Gençlik Hakları – Yerel Gençlik Dernekleri Ağı

AB ve Ulusal Düzeyde
Gençlik Hakları

Giriş

Bu bölüm, Avrupa Birliği veya uluslararası yükümlülüklerin bir sonucu olarak ulusal düzeyde var olan ve gençlik örgütleri veya gençlerin insan haklarını geliştirmede faydalı olabilecek birkaç hükme odaklanacaktır.

Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma ve Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi, yaşa dayalı ayrımcılığı açık bir şekilde yasaklamaktadır. Bildirge, ulusal düzeyde Avrupa hukukunu uygularken Avrupa Birliği kurumları ve üye devletler için yasal olarak bağlayıcıdır. Bildirge, Avrupa hukukunun gençlik haklarının belirli yönlerine uygunluğunu sağlamak için kullanılabilir.

Avrupa Birliği ayrıca, üye devletler üzerinde yasal olarak bağlayıcı olan direktifler şeklinde bir dizi ayrımcılıkla mücadele mevzuatına sahiptir.

• İstihdam ve meslekte din veya inanç, engellilik, yaş veya cinsel yönelim temelinde eşit muameleyi teşvik eden İstihdam Eşitliği Direktifi (2000/78/EC)

• İşgücü piyasasında, eğitimde, sosyal korumada (sosyal güvenlik ve sağlık hizmetleri dahil), sosyal avantajlarda, mal ve hizmetlere erişimde ve tedarikte dahil olmak üzere, bir işçi veya işveren örgütüne üyelik ve katılımda; etnik kökene dayalı ayrımcılığı, yasaklayan Irk Eşitliği Direktifi (2000/43/EC)

• Sırasıyla, mal ve hizmetlere erişim ve bunların tedarikinde ve istihdam ve meslek konularında erkekler ve kadınlar arasında eşit muamele için bir çerçeve sağlayan 2004/113 EC ve 2006/54/EC sayılı Direktifler

Tablo 5: Avrupa Birliği hukukuna dayalı ayrımcılığa karşı korumaya genel bakış

AYRIMCILIĞIN GEREKÇESİ	İSTİHDAM VE MESLEK	EĞİTİM	SOSYAL KORUMA	MAL VEYA HİZMET TEMİNİNE ERİŞİM
Irk veya Etnik Köken	Evet	Evet	Evet	Evet
Cinsiyet	Evet	Hayır	Hayır	Evet
Yaş	Evet	Hayır	Hayır	Hayır
Din veya İnanış	Evet	Hayır	Hayır	Hayır
Engellilik	Evet	Hayır	Hayır	Hayır
Cinsel Yönelim	Evet	Hayır	Hayır	Hayır

Ayrımcılığa karşı korumanın yaşamın her alanında ve daha fazla gerekçeye dayalı olarak daha da genişletilmesi sivil toplum için bir öncelik olmaya devam etmektedir. Bununla birlikte, üye devletlerin direnci ve taahhüt eksikliği nedeniyle Avrupa Birliği düzeyinde ilerleme yavaştır. Ayrıca, bazı Avrupa Birliği ülkelerinde ulusal mevzuat, Avrupa Birliği hukukunda öngörülenden daha kapsamlıdır.

Eşitlik Kurumları

Avrupa Birliği hukuku kapsamında üye devletler, ayrımcılık konularını izleyen ve raporlayan, ayrımcılık mağdurlarına yardım eden ve eşitliği teşvik eden Eşitlik Kurumları kurmakla yükümlüdür. Bir eşitlik kurumunun üzerinde çalışabileceği ayrımcılığın gerekçeleri ve alanları, eşitlik kurumlarının işlevleri ve dava yetkileri vb. konular ülkeler arasında farklılık gösterir. Avrupa Eşitlik Kurumları Ağı (Equinet), her ülke için Eşitlik kurumunun bir özetini geliştirmiştir. Ayrımcılığın gerekçeleri ve alanlarıyla ilgili yetkilere genel bir bakış için kurumun web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

Eşitlik kurumları tarafından sağlanan bağımsız yardım, aşağıdakiler dahil çeşitli faaliyetleri içerebilir:

• Ayrımcılıkla mücadele yasalarının varlığı ve ayrımcılık eylemi için çare veya tazminat aramak için yasal işlem yapma olasılığı hakkında bilgi sağlamak;

• Ayrımcılığa maruz kalan kişilerin fail olduğu iddia edilen kişilerle barışçıl bir anlaşmaya /karşılıklı anlaşmaya (arabuluculuk) gelmelerine yardımcı olmak;

• Ayrımcılığa uğrayan kişileri mahkemeler önünde temsil etmek ve yasal tavsiye vermek;

• Tarafsız bir danışman veya üçüncü şahıs müdahaleci olarak hareket etmek;

• Yargı benzeri bir organ olarak ayrımcılık şikayetlerini soruşturmak ve dinlemek ve yasal olarak bağlayıcı veya yasal olarak bağlayıcı olmayan bir kararla davanın esasına karar vermek.

Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı 2007 yılından beri mevcuttur ve temel haklarla ilgili verileri toplama ve analiz etme yetkisine sahiptir. Ajans, bireylere doğrudan destek sağlamamaktadır. Ancak, Avrupa Birliği vatandaşlarını temel haklarının ihlal edildiğini hissetmeleri durumunda ilgili ulusal organlara yönlendirecek interaktif bir araç geliştirmektedir. Clarity aracının beta sürümü şu adreste mevcuttur: https://fra.europa.eu/clarity/en/tool

Ulusal İnsan Hakları Kurumları

Tüm Avrupa Birliği ülkelerinde ve bazı Avrupa Birliği dışı ülkelerde bulunan Eşitlik Kurumlarına ek olarak, BM Üye Devletleri Ulusal İnsan Hakları Kurumlarına (UİHK) sahip olmaya teşvik edilmektedir (Örn. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu). UİHK’lar, hükümetten bağımsız olan ve ulusal düzeyde insan haklarını korumak ve geliştirmekle sorumlu, devlet tarafından yetkilendirilmiş kurumlardır. UİHK’lar, sahadaki insan hakları durumunun izlenmesi ve uluslararası izleme organlarına raporlama dahil olmak üzere çeşitli işlevlere hizmet eder. Ayrıca, UİHK’lar bireylere destek sağlar ve ulusal kanunların uluslararası insan hakları standartlarına uygunluğunu sağlar.

UİHK, sivil toplum kuruluşları ile devlet arasında ve ayrıca ulusal ve uluslararası arenada yararlı bir bağlantı sağlar. Ülkelere göre UİHK’ların bir listesi burada mevcuttur.

EYLEM NOKTALARI: Avrupa Birliği’nde ve ulusal düzeyde Gençlik Haklarının teşvik edilmesi

Aşağıdakileri tanımlayın:

1. Ulusal mevzuat tarafından hangi ayrımcılık temellerinin ve yaşamın hangi alanlarında korunduğu araştırın ve tespit edin.

2. Ülkenin bir eşitlik kurumunun olup olmadığı, yetkisinin ne olduğu ve hangi işlevleri yerine getirdiğini araştırın. (Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu)

3. Ülkenin Ulusal İnsan Hakları Kurumu olup olmadığı ve temel faaliyetlerinin neler olduğu araştırın. (Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu)

4. Avrupa Birliği üye devletlerindeki münferit vakalar için Temel Haklar Ajansının ‘Clarity’ aracını kontrol edin. (https://fra.europa.eu/clarity/en/tool)

Abone Olun

Gençlik Çalışmalarından Haberdar Olmak için Abone Olun!

Yüklendi